Onlar tıp dünyanın gizli kahramanları. Sağlığımızı korumamızı ve kavuşmamızı destekleyen, hastanede, evde, her yerde sürekli yanımızda olan, bizi seven ve koruyan şefkatli eller. Özellikle son dönemde yaşadığımız pandemi süreci ile birlikte çok daha net değerlerini anladığımız hemşireler, sağlık ordusunun yükünü sırtlamaya devam ediyor. Bizler için ne kadar önemli olduklarını her sağlığımız bozulduğunda yeniden anladığımız ve tıp tarihine damgasını vurmuş hemşirelerimizi 12 Mayıs Hemşireler Günü sebebiyle yeniden hatırlamaya ne dersin?
Martha Ballard
Amerika’da 1735 tarihinde dünyaya gelen ve ilerleyen yıllarda ülkenin en ünlü hemşirelerinden biri haline gelecek olan Martha Ballard, hastalarını bitkisel yöntemlerle iyileştirmesi ile tanındı. Aynı zamanda bir ebe olan Ballard, hastaları hakkında tuttuğu detaylı günlüklerle de adından söz ettiriyordu. Özellikle yeni doğum yaptırdığı kadınları ve çocukları yakından takip eden Ballard, bir yandan yeni şifalı bitkileri bunların üzerinde deniyor ve notlar alıyor, bir yandan da bakım kayıtları tutarak hem jinekoloji hem de pediatri alanında önemli bilgilerin oluşmasını sağlıyordu. Hayatını kaybettiği 1812 tarihine kadar Amerika’nın birçok bölgesinde hizmet sunmuş ve hastalara yardım etmiştir.
Mary Seacole
Tıp tarihine geçen diğer bir hemşiremiz 1805 tarihinde İngiltere’de doğan ama aynı zamanda Jamaika kökenli olan Mary Jane Seacole’dur. 1853-1856 tarihleri arasında devam eden Kırım Savaşı’nda Birleşik Kralllık askerleri ile gönüllü olarak cepheye giden Seacole, burada yaralı askerlerin bakımını üstlenmiş ve birçok kişinin hayatını kurtarmıştır. Yine 1850’de bu kez Jamaika’da başlayan kolera salgını sırasında da çok önemli işler yapan Seacole, hastalığın tedavisi konusunda büyük çabalar sarfetmiştir. İngiltere’de aldığı tıp eğitimini dünyanın farklı bölgelerindeki hastaların tedavisi için kullanmış, zaman zaman kişisel servetini de bu yolda harcamıştır.
Florence Nightingale
1820 yılında İngiltere’de dünyaya gelen Florence Nightingale, belki de dünyada hemşire denilince akla gelen ilk isimdir. Modern hemşirelik mesleğinin de kurucusu olarak kabul edilen Nightingale, hem kendisinin kişisel gelişimi hem de hemşireliğin eğitim ve öğretimi açısından da önemli çalışmalar yapmıştır. Kırım Savaşı sırasında da görev alan Nightingale, gece gündüz demeden yaralı askerleri tedavi ettiği için bir süre sonra kendisine “Lambalı Kadın” lakabı takılmıştır. 1860 yılında Londra’da St Thomas Hospital bünyesinde kendi hemşirelik okulunu kurmuştur. Bu okul, ilk modern sivil hemşire okulu olarak tarihe geçmiş ve bugün hemşirelerin mezun olduklarında ettikleri “Nightingale Yemini” için de ilk ateşi yakmıştır. Sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılması, Hindistan'daki açlık yardımının savunulması, kadınlara yönelik fuhuş yasalarının ortadan kaldırılması ve kadınların iş gücüne katılımının sağlanması gibi alanlarda mücadele etmiştir.
Safiye Hüseyin Elbi
1882 doğumlu olan Türk hemşire Safiye Hüseyin Elbi, ülkemizde hemşirelik mesleğinin modern bir iş olarak kabul edilmesi yönünde önemli adımlar atan bir isimdir. İngiltere’de deniz ataşeliği de yapmış olan Ahmet Paşa’nın kızı olan Elbi, Avrupa’da eğitim görmüş, Balkan Savaşı ve I. Dünya Savaşı sırasında gönüllü olarak farklı cephelerde hemşirelik yapmıştır. Cumhuriyet’in ilanı ile başlayan süreçte farklı hayır kurumları ve derneklerde görev alarak hem kadının sosyal hayattaki varlığının güçlendirilmesi hem de hemşireliğin meslek olarak yaygınlaştırılması için çalışmıştır. 1925 tarihinde İstanbul’da kurulan Kızılay Hemşire Okulu’nun idarecisi ve öğretmenidir.
YORUM YAP