Herhangi bir konuda ilk olmak her zaman özeldir. Valentina Tereshkova ise bu özel insanlar arasında adını tarihe altı harflerle yazdırmış isimlerden biri. Uzaya çıkan ilk kadın ve ilk sivil olan Tereshkova’nın uzaya gidişi ve dönüşünün ardındaki ilginç hayat hikayesine birlikte bakalım...
Uzayın ilk kadın misafir
Valentina Tereshkova 6 Mart 1937'de Sovyetler Birliği'nde, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Yaroslavl Oblast'ında küçük bir köy olan Bolşoye Maslennikovo'da dünyaya geldi. Mühendislik tahsili yaptığı dönemde hobi olarak paraşütçülüğe başladı. Sovyetler uzayda mümkün olduğunca ilklere imza atmaya çalıştığı dönemde 1961'de Gagarin'in uzaya çıkan ilk insan olmasının ardından, Sovyet uzay programını yöneten başmühendis Korolyov, bu kez bir kadını uzaya gönderme fikrini öne sürdü. Böylelikle Sovyetler dünya çapında yeni bir ilke imza atmış olacaktı.
Seçilen dört kişiden biriydi
Uzaya gidecek olan ilk kadını belirlemek için geniş çaplı bir tarama başlatıldı. Valentina Tereshkova, seçilen dört kişiden biriydi ve yoğun bir eğitim programı içinde yer aldı. Bu programda ağırlıksız uçuşlar, paraşüt atlamaları, izolasyon sınamaları, merkezkaç sınamaları, roket kuramı, uzay mühendisliği ve pilotluk eğitimi bulunuyordu. Programın sonunda ise Tereshkova uzaya gidecek ilk kadın olarak seçildi.
Dünya yörüngesinde 48 tur attı
Valentina Tereshkova’nın uzay yolculuğu 16 Haziran 1963’te Vostok 6 adındaki küçük bir kapsülde Baikonur’dan başladı. Böylelikle Tereshkova, uzaya çıkan ilk kadın ve ilk sivil oldu. Valentina, uzay aracının kalkmasıyla Dünya’ya “Hey gökyüzü, şapkanı çıkar ve beni selamla. Geliyorum!” diyerek seslendi. Tereshkova iletişiminde Rusça’da “Martı” anlamına gelen “Chaika”’yı kod adı olarak seçti. Dünya yörüngesinde 48 tur attı ve neredeyse üç gün yani o zamana kadar uzaya giden Amerikalı astronotların toplam süresinden fazla uzayda kaldı. Tereshkova bu süreyi 2 metrelik bir kapsülde oturarak geçirdi.
Uçuşta başarısız olduğu iddia edildi
Valentina Tereshkova, uçuşun ardından Dünya'dan gelen telsiz çağrılarına cevap verememiş ve uzun süre sessiz kalmıştı. Başmühendis Korolyov, Tereshkova'nın gösterdiği performanstan bu yüzden memnun kalmamıştı. Tereshkova'nın korku yüzünden paralize olduğu iddia edildi. Bunun üzerine uzay aracının kontrolü Valentina Tereshkova'dan alındı ve otomatik sistemle dünyaya döndü. Tereshkova, uçuştaki başarısızlığıyla ilgili iddiaları reddetti. Valentina Tereshkova'nın uçtuğu Vostok 6, Vostok serisinin son uçuşu oldu.
Ay'da bulunan bir kratere adı verildi
Uçuştan sonra Tereshkova, dünyanın çeşitli ülkelerini ziyaret etmiş, konuşmalar yaptı ve uluslararası görevlerde bulundu. Soğuk savaş sonrası uzay yarışında cinsiyet eşitliği adına Tereshkova, artık bir kahraman haline gelmişti. Valentina Tereshkova, Sovyetler Birliği'nde Sovyet Kahramanlık Madalyası ile ödüllendirildi. Doğu Bloğu ülkelerinden de çeşitli madalyalar aldı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi üyeliği gibi önemli siyasi mevkilere geldi. Ay'da bulunan bir kratere Tereshkova adı verildi. Uzaya çıkışının ardından Tereshkova, Zhukovsky Air Force Academy'de eğitim gördü ve kozmonot mühendisi olarak mezun oldu. 1977'de mühendislik doktorası yaptı.
YORUM YAP