Bedeni zinde tutan, vücut direncini destekleyen ve daha pek çok kronik rahatsızlığın önlenmesinde rol oynayan spor, birçok kişinin günlük yaşamının bir parçası. Ancak özellikle yeni başlayanların spor yaparken mutlaka bir antrenöre danışması gerekiyor. Çünkü bazı egzersizler bilinçsizce yapıldığında sakatlanmalara ve yaralanmalara neden olabiliyor. Spor yaralanmalarında yapılabilecek ilk yardım uygulamalarını sizler için yazdık.

 

Spor yaralanmaları, çevresel ve kişisel sebeplerden kaynaklanabilir. Yaş, cinsiyet, fiziksel yapı, daha önce geçirilmiş sakatlıklar, sporun yapıldığı mekan ya da egzersizde kullanılan aletler yaralanmaları tetikleyebilir. Olası bir yaralanma durumunda, sakatlık hafif de olsa doktor müdahalesi gerekebilir. Öncelikle yaranın durumu gözden geçirilir. Nabız, solunum ve derideki renk değişimi takip edilir. Ağrının ya da yaranın oluştuğu bölgeye bakılır ve kırık olup olmadığı belirlenir. Eğer kırık varsa yaralanan kişinin hastaneye kaldırılması gerekir. 

 

Olası hafif yaralanmalarda uygulanabilecek ilk yardım tedavileri ise şöyle sıralanabilir:

 

Spor yapan kişinin sakatlık ya da yaralanma durumunda dinlenmesi durumudur. Darbe alan kısım dinlendirilir, böylece vücudun güç toplaması sağlanır. Dinlenme, spor yaralanmalarında yapılan ilk yardım uygulamalarından biridir. 

 

Bu yöntem spor yaralanmalarında en sık kullanılan yöntemlerden biridir. Sakatlığın yaşandığı bölgeye soğuk uygulaması yapılır. Buz uygulaması, ağrı ve ödemi hafifleterek kas gerilmelerinin çözülmesine yardımcı olur. Soğuk uygulaması 3 saatte bir 20 dakikalık periyotlarla ilk 24 saat boyunca uygulanır. Uygulama yapılırken deriyle buz arasında  mutlaka bir materyalin olması gerekir. Aksi halde cilt yanığı ya da alerji gibi ciddi durumlar oluşabilir. Genellikle buz parçaları soğuk suyla ıslatılan bir havluya sarılarak deriye uygulanır. Bu uygulamanın iki şekli vardır:

 

⦁ Cryokinetics (Soğuk uygulama ve hareket): Bu yöntemde kişinin hareket etmesi istenebilir. Bu şekilde ağrı azalır ve adezyonlar (yapışmalar) önlenir.

 

⦁ Cryostretch (Soğuk uygulama ve germe): Bu yöntem kas spazmlarını azaltmaya yardımcı olur. Esneklik arttırılarak ağrı azaltılır. 

 

Kompresyon, lokal olarak yapılan basınç uygulamasıdır. Kanamanın ya da ödemin olduğu durumlarda bunları kontrol altına almak için uygulanır. Eğer yaralanma geniş bir bölgedeyse elastik bandajlar ya da kompresyon pedleri kullanılabilir. Buz torbası üzerine bandaj da yapılabilir. 

 

Sakatlık sonrası oluşan yoğun ödemin kontrol altına alınması için uygulanan bu yöntemle yaralanan bölge kalp seviyesinin üzerine yükseltilir. Yaralanmalardan sonra kompresyon bandajı ve soğuk uygulamayla birlikte 2-3 gün süreyle yapılır. Başlangıçta ise 2 saatte bir 20 dakika yukarıda tutmak gerekir.

 

Yaralanan bölgenin desteklenmesi işlemine “stabilizasyon” adı verilir. Yaralanan bölge; bandaj, bant ve splint gibi ürünlerle stabilize edilir. Bu şekilde yaralanan bölge çevresindeki dokuların korunması amaçlanır. 

 

 

http://fizyobilim.com/spor-yaralanmalarinda-ilk-yardim/