Ülkemiz hem doğal güzellikleri ve doğası hem de farklı kültürlerin bıraktığı yüzlerce tarihi eser ile dünyanın en güzel ve zengin coğrafyalarından birine sahip. Türkiye’nin dört bir yanında yer alan ve nereye gidersen git mutlaka birkaç tanesine rastlayabileceğin bu şaheserler ya da cennet köşelerinden bazıları ise eşsiz özellikleri ile dünyaca ünlü durumda. Bazıları Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından da koruma altına alınan ve Dünya Mirası Listesi’ne girmeye hak kazanan bu lokasyonlar ve mekanlardan birkaç tanesini senin için derledik.
Göreme Millî Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) 1985 (Karma Miras Alanı)
Ülkemizin tartışmasız en güzel yerlerinden biri olan güzel atlar diyarı Kapadokya, UNESCO listesine girmeye hak kazanan ilk yerlerimizden biri. 1985 yılında Karma Miras Listesi içerisinde yer almaya hak kazanan Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, kuzeyinde Kızılırmak, doğusunda Yeşilhisar, güneyinde Hasan ve Melendiz Dağları ve batısında Aksaray ile çevrili büyülü bir yer. Bir yandan doğanın hediyesi olan ve Kalkolitik dönemden bu yana yerleşim yeri olarak da kullanılan peri bacalarına ev sahipliği yapan, aynı zamanda yeraltı şehirleri ve sayısız tarihi eser ile dikkat çekiyor. Tüflerin rüzgar ve su ile aşınması sonucu oluşan peri bacaları ve kaya şekilleri, bölgeyi tam bir açık hava müzesine dönüştürüyor. 7. ve 13. yüzyıllar arasında baskılardan kaçan Hristiyanların yeraltında kurdukları şehirler ise dünyadaki benzerlerinden çok farklı özellikler taşıyor. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Göreme Milli Parkı, Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirleri, Karain Güvercinlikleri, Karlık Kilisesi, Yeşilöz Theodoro Kilisesi ve Soğanlı Arkeolojik Alanı mutlaka görülmesi gerekenler listesinde yer alıyor.
Hattuşa: Hitit Başkenti (Çorum) 1986
Anadolu’da tarih öncesi dönemden kalma yerleşim merkezleri içerisinde UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaya hak kazanan Hattuşa, Hitit İmparatorluğu’na başkentlik yapmış şehirlerden biri. Çorum, Boğazköy’de yer alan şehir, Hititlilerden önce bölgede yaşayan Hattiler tarafından “Hattuş” olarak anılıyormuş. Bölge Hitit egemenliğine geçince adı Hattuşa olarak değişen şehir, uzun yıllar imparatorluğa başkentlik yapmış. Bölgede Hitit İmparatorluğu hakkında çok sayıda eserin çıkartılması ile Anadolu’nun bir dönemine de ışık tutuyor. Kraliyet konutları ve saraylar dışında o dönemdeki yaşama dair ipuçları sunan çok sayıda eseri Hattuşa’da görmek mümkün. 1986 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne seçilen bölge, her yıl dünyanın dört bir yanından gelen binlerce turistin ziyaretine uğruyor.
Nemrut Dağı (Adıyaman) 1987
Doğu Anadolu’nun en güzel mekanlarından biri olan ve büyüleyici yapısıyla da masallardan çıkmış gibi görünen Nemrut Dağı da UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan lokasyonlardan biri. Adıyaman’ın Kahta ilçesinde bulunan 2.150 metre yükseklikteki dağda Kommagene Kralı I. Antiochos’un tanrılara ve daha önceki atalarına minnettarlığını göstermek üzere yapılmış birçok heykel bulunuyor. Mezarlar ve farklı anıtsal yapılara da ev sahipliği yapan dağ, ayrıca eşsiz güneş batışı ve doğuşu manzaralarına da sahne oluyor. Anadolu’da bulunan Helenistik döneme ait en güzel eserlerin bulunduğu Nemrut Dağı, 8-10 metre yükseklikteki heykelleri ile görülmesi gereken mekanlar arasında yer alıyor.
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) 2011
Dünyaca ünlü mimar Mimar Sinan’ın ustalık eseri olarak adlandırılan ve Osmanlı İmparatorluğu’nun en kuvvetli olduğu döneminde inşa edilen Selimiye Camii ve Külliyesi de UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan eserlerimizden biri. Edirne’de yer alan bu anıtsal mekan, içerisinde barındırdığı sayısız teknik detay ve mimari ustalık ile de adından söz ettiriyor. Döneme nispeten büyüklüğü ve estetiği ile dikkat çeken cami, dış tasarımının haricinde içerisinde kullanılan eşsiz çiniler ve mermerler ile görülesi bir mekan. Dünyadaki cami tasarımları içerisinde dikkatleri üzerine çeken Selimiye Camii, çevresinde bulunan külliyeye dahil olan el yazması kütüphanesi, eğitim kurumları, dış avlusu ve arastası ile de bir sanat merkezi konumunda.
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) 2014
Hem tarihi yapıları hem de doğal güzelliği ile UNESCO Dünya Mirası Listesi içerisindeki en güzel mekanlardan biri olan ve Bursa’da bulunan Cumalıkızık, çevresindeki mekanlar ile de listeye girmeye hak kazanmış durumda. Osmanlı İmparatorluğu’nun doğuş aşamalarının yaşandığı bölgeyi de içine katan Cumalıkızık ve çevresi, Orhangazi Külliyesi ve çevresini içine alan Hanlar Bölgesi, Hüdavendigar (I. Murad) Külliyesi, Yıldırım (I. Bayezid) Külliyesi, Yeşil (I. Mehmed) Külliye, Muradiye (II. Murad) Külliyesi ve Cumalıkızık Köyü olmak üzere altı temel bileşenden oluşan bir mirası ifade ediyor. Bursa’nın Osmanlı İmparatorluğu için önemine de işaret eden bölge şehrin tarih boyunca sahip olduğu önemli ticari rolü, kentteki büyük hanlar, bedesten ve çarşılarla korunmaya devam ediyor. Sanki eski bir Osmanlı şehrine gelmiş izlenimi yaratan Cumalıkızık’ı da görmen gereken yerler listene eklemelisin.
Aphrodisias (Aydın) 2017
Anadolu’da bulunan en tarihi mekanlar içerisinde öne çıkan ve Aydın’da bulunan Aphrodisias, denizden yaklaşık olarak 600 metre yükseklikte yer alan tarihi bir şehir. Yapılan araştırmalarda M.Ö. 5000 yıl öncesine dayanan bir yerleşim yeri olduğu keşfedilen Aphrodisias, M.Ö. 1 yüzyılda Roma hakimiyeti altında bugünkü halini almıştır. Roma senatosu tarafından birçok farklı özerkliğe sahip bir şehir haline getirilen ve veri muafiyeti de olan Aphrodisias, Menderes Vadisi boyunca uzanan bereketli toprakların üzerinde kurulmuştur. Helenistik dönemin en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilen şehir, mermer ocaklarından getirilen taşlarla yapılan çok sayıda farklı esere de ev sahipliği yapmaktadır. Roma İmparatorluğu dönemine dair çok sayıda bilginin alınabileceği Aphrodisias, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nin de en önemli parçalarından biridir.
Efes (İzmir) 2015
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nin en nadide parçalarından biri olan ve dünyaca da ünlü olan Efes Antik Kenti, çevresinde bulunan eserler ile en önemli mekanlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Çukuriçi Höyük, Ayasuluk Tepesi (Selçuk Kalesi, St. John Bazilikası, İsa Bey Hamamı, İsa Bey Camii, Artemision), Efes Antik Kenti ve Meryem Ana Evi olmak üzere dört temel bileşenden oluşan bölge, antik dönemin en güzel eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Helenistik dönem, Roma ve Osmanlı İmparatorlukları döneminde değişimlere uğrayarak bugünlere kadar gelmiştir. Tarih boyunca çok önemli bir liman kenti ve kültür, ticaret merkezi olan Efes, Hristiyanlık için de kült merkezlerden biri olarak kabul edilir.
Arslantepe Höyüğü (Malatya) 2021
Malatya’nın çok yakınında bulunan, Fırat Nehri’nin batı kıyısındaki Orduzu Beldesi mevkiinde görebileceğin Arslantepe Höyüğü de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nin en güzel parçalarından biridir. 30 metre yüksekliği ile 4,5 hektarlık bir alana yayılan höyük, M.Ö. 6000 ve M.S. 11 yüzyıllar arasında farklı kültürlerin yerleşimine ev sahipliği yapmıştır. Önceleri dini bir merkez olarak konumlandırılmasına rağmen Bizans İmparatorluğu zamanında ölülerin son yolculuklarına uğurlandığı bir nekropol görevi de görmüştür. Arslantepe Höyüğü’nde yapılan kazılar sonucunda tapınaklar, eski dönemlerden kalma metal eserler ve bölgenin dini bir merkez olduğuna dair çok sayıda işaret bulunmuştur.
YORUM YAP