Dünya, her yıl 23 Eylül’de gece ile gündüzün sürelerini eşitleyerek bize kış mevsiminin geldiğini haber verir. Halk arasında daha yaygın bir söylemle sonbahar ekinoksu ya da güntün eşitliği olarak da ifade edilen bugün, evrenin kendi içerisindeki muhteşem döngüsünün sadece küçük bir yansıması gibidir. Pek çok ülkede baz alınan bilimsel saate göre 22 Eylül’de, saat 20.02’de gerçekleşen bu olay yılda 2 kez tekrarlanır. Var olan her şeyin bir anlamı ve sonucu olduğunu bize bir kez daha hatırlatan 23 Eylül ekinoksuyla ilgili bilmediğiniz 10 doğruyu öğrenmek ister misiniz?
Her İki Kutup Noktası Da Güneş’i Selamlar
Her yıl ekinoksun olduğu bugünde Kuzey Kutup noktasında kaybolarak batan güneş, aynı anda Güney Kutup noktasında doğmaya başlar. Dünyanın her iki ucu da aydınlatıcımız olan güneşi selamlar ve aydınlanır.
Gündüz ve Gece Tam Olarak Eşitlenmez
Bugüne kadar ekinokslarla ilgili edindiğimiz bilgilere göre bugün her yerde tam olarak 12 saat gece ve 12 saat gündüz olur. Ancak işin aslı öyle değildir. Yapılan ince hesaplamalara göre ekinokslarda dünyanın birçok noktasında gündüz 12 saatten birkaç dakika daha fazla sürebiliyor. Kuzey yarım kürede bulunan birçok noktada, ekinoks günlerinde gece-gündüz eşit bir şekilde gözlemlenmiyor. Bu an genelde 25-28 Eylül tarihleri arasında herhangi bir zamana denk geliyor.
Sonbaharda Hava, İlkbahara Göre Daha Sıcaktır
Ekinoks günlerinin olduğu 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde dünyanın herhangi bir noktasında ölçüm yaptığınızda her iki tarihte de eşit miktarda güneş ışığı aldığını görürsünüz. Ancak yine de sonbaharda, yani 23 Eylül’de hava, 21 Mart’a göre daha sıcak olur. Bunun sebebi dünyanın yaklaşık olarak yüzde 71’ini kaplayan okyanusların ısınıp soğuması için gereken süredir. Suyun ısınıp soğuması, havadan daha uzun sürer. İşte halk arasında pastırma yazı olarak da bilinen sonbahar sıcaklarının sebebi de budur.
Ekvatorda Gölge Boyu 0 Derece Olur
Ekinoks gününde güneş ışınları, tam öğle vaktinde Ekvator’a 90 derecelik bir açıyla düşer. Bunun için de eğer tam bu vakitte Ekvator’da olsaydınız gölgenizin boyu 0 olurdu. Güneş ışınları bu tarihten itibaren güney yarım küreye dik düşmeye başlar.
Alacakaranlık Süresi En Aza İner
23 Eylül tarihinde tan süresi de en aza iner. Amerika’da bir araştırma için 4 şehirde alacakaranlık süreleri ölçüldüğünde tan sürelerinin o yılın en kısa zamanına denk geldiği görülmüştür. 23 Eylül alacakaranlığında havanın hem daha erken hem de büyük bir hızla kararmaya başladığı fark edilir.
Dünyanın Ekseni En Dik Halini Alır
Dünyanın kutup noktalarından geçtiği varsayılan çizgi, Güneş’in etrafındaki yörünge çizgisiyle yaklaşık 23 derece 27 dakikalık bir açı yaparak döner. Ekinokslarda ise bu açı 90 dereceye ulaşır. Bu yüzden 21 Mart ve 23 Eylül’de Güneş ışınları dünyaya en dik şekliyle ulaşır ve yeryüzü diğer günlerden daha fazla ısınır.
Göçmen Kuşlar Bu Tarihten İtibaren Göç Etmeye Başlar
Güneş’in gökyüzünde çizdiği yay bugünden itibaren yavaş yavaş güneye kaymaya başlar. Havaların soğuduğunu ve Güneş’in de yön değiştirdiğini fark eden göçmen kuşlar 23 Eylül’le beraber güney yönüne doğru göç etmeye başlar.
Fomalhaut Yıldızı Gökyüzünde Belirginleşir
Fomalhaut Güneş’ten yaklaşık 25 ışık yılı uzaklıkta, oldukça parlak bir yıldızdır. Güneybalığı takımyıldızının en parlak yıldızı olan Fomalhaut, ekinoks itibariyle gökyüzündeki yerini tekrar yer alır. Sözcük anlamı Arapça’da balinanın ağzı anlamına gelen yıldız, sonbahar boyunca ve kış aylarının ilk günlerinde gökyüzünün güneyinde görünür. Belki siz de bakarsanız görebilirsiniz.
YORUM YAP