İnsülin Direnci Hakkında Merak Ettiğiniz Her Şey

Buradasınız

Sev 26 Mart 2019

“Su içsem yarıyor” diyenlerdenseniz vücudunuz metabolik bir sorun olan insülin direnci ile savaşmaya çalışıyor olabilir. İnsülin vücutta birçok süreci kontrol eden önemli bir hormondur. Bazı zamanlar, hücreler vücuttaki normal düzeni bozarak, insüline cevap vermeyi keser. Bu durum insülin direnci olarak tanımlanır ve çok yaygındır. Bu yazımızda A’dan Z’ye insülin direncini inceliyoruz.

İnsülin Direnci Nedir?

Öncelikle insülin direnci nedir, sorusunun tam olarak yanıtına bakalım. Tabii insülin direncine geçmeden önce insülini tam olarak açıklamamız gerekir. İnsülin pankreastan salgılanan ve vücudun şeker metabolizmasını düzenleyen bir hormondur. Bu hormon kan dolaşımında dolaşan besin miktarını düzenler. Çoğunlukla vücuttaki kan şekeri yönetimiyle ilişkiliyken, aynı zamanda vücudun yağ ve protein mekanizmasını da etkiler.

Örneğin, karbonhidrat içerikli bir öğün yediğinizde, vücuttaki kan şekeri miktarı artar ve bu artış pankreastaki hücreler tarafından algılanarak kana insülin hormonu salınır. Ardından insülin, kanda dolaşırken vücuttaki hücrelere kandan şeker almaları gerektiğini söyler. Bu da kandaki şekerin düşerek normal seviyelere gelmesini sağlar. Kandaki şekerin düşürülmesi çok önemlidir çünkü kandaki yüksek miktardaki şeker toksitlere neden olur ve vücutta ciddi hasarlara yol açabilir.

Bazı durumlarda, vücut insüline yanıt vermeyi keser. Başka bir deyişle insüline dirençli hale gelir. Vücuttaki insülin direnci arttıkça şeker kontrolünü sağlamak için insülin de artar. Bu da vücutta normalden fazla insülin salgılanmasına neden olur.

İnsülin Direnci Nedenleri

Aslında insülin direnci birçok farklı faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genetik faktörler, 45 yaşın üstünde olmak, fiziksel aktivitede bulunmamak insülin direncini etkileyen faktörler olabilir. Bunların dışında, aşırı kilo, sigara kullanımı, yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları da risk faktörleri arasında.

İnsülin Direncinin Belirtileri Nelerdir?

Genellikle insülin direnci çok açık belirtilerle ortaya çıkmasa da birçok kişi insülin direnci belirtileri arasında yorgunluk ve halsizlik şikayetlerini saymakta. Genel olarak insülin direncinin yaratmış olduğu sinyallere bakacak olursak şöyle sıralayabiliriz:

  • Sık sık idrara çıkmak
  • Çok fazla susamak
  • Kasık, boyun, koltuk altı gibi bölgelerde akantozis nigrikans adı verilen koyu renkte yamalar belirlenmesi
  • Kilo almak
  • Trigliserit ile iyi kolesterol seviyesinde yükselme
  • Yüksek tansiyon
  • Kalp rahatsızlıkları

İnsülin Direnci Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Eğer yukarıda sayılan belirtiler sizi şüpheye düşürüyorsa insülin direnci testi yaptırmanızı tavsiye ederiz Öncelikle 10-12 saat süreyle aç kaldıktan sonra açlık kan şekerinizi ölçtürmeniz gerekiyor. Sonrasında ise şeker yükleme testi yaptırmalısınız. Bu testlere ek olarak kan şekeri seviyenizi tespit edecek olan Hemoglobin A1C testini de yaptırmanızda fayda var. Yapılan tahliller sonucunda insülin direncine sahip olup olmadığınızı anlamak için HOMA adı verilen insülin direnci testini uygulamanız gerekiyor. Kan şekeri ve açlık insülin direncinin sonuçlarının çarpılarak 405’e bölünmesi sonucunda çıkan rakam eğer 2.5’un üzerindeyse bu durum insülin direncinin habercisidir.

İnsülin Direnci Tedavisi Nasıl Olur?

İnsülin direnci ile mücadele etmek aslında düşünüldüğünden daha kolaydır. Beslenme şeklinizde ve yaşam tarzınızda yapacağınız birkaç değişiklikle, insülin direnci problemi en aza indirebilirsiniz.

  1. Beslenme Düzeninizi Değiştirin

Antienflamatuar bir beslenme programını hayatınıza dahil ederek başlayabilirsiniz. Bol balık, sebze, meyve, kompleks karbonhidrat ve kavrulmamış kuruyemiş tüketmeye özen gösterin. Basit karbonhidrattan uzak durmayı unutmayın.

​​2.  İşlenmiş Gıdaya Elveda

İnsülin direnci probleminiz varsa kimyasallarla dolu işlenmiş gıdaları ve beyaz şeker katkılı ürünleri hayatınızdan çıkarmalısınız.

3.  Şeker Tüketimini Azaltın

Herhangi bir şey yerken üzerinde yazılı olan besin değeri tablosunu mutlaka okuyun. Glikoz, früktoz, sakaroz oranlarını incelemeye özen gösterin. Bu şekerleri yüksek oranda tüketmenin Tip 2 diyabet, kalp rahatsızlıkları ve obeziteyi de tetikleyebileceğini unutmayın.

4. Lifli Besinler Tüketin

Çözünmez lif alımı ve tam tahıllar gibi besinler tükettiğinizde, hem insülin direnci hem de Tip 2 diyabet riskini azaltabilirsiniz. Yüksek lif oranlarına sahip kepek buğdayı, fasulye, kırmızı - mor meyveler grubu, tam tahıllılar, sebzeler ve tohumlu besinler rahatlıkla yiyebileceğiniz grupta yer alıyor.

5. Yağsız Et - Balık Yemeye Dikkat Edin

İnsülin direnci seviyenizi azaltmak için bolca balık yemeye ve derisi soyulmuş tavuk tüketmeye özen gösterin. Kırmızı et tüketiminizi azaltmaya gayret gösterirken yediklerinizin yağsız olmasına dikkat edin. Somon, morina, mezgit ve ton balığı listenizde yer alabilir.

6. Meyve ve Sebze Önemli

İnsülin direnci probleminizden ötürü doğal şeker yüklü olan meyvelerden uzak duracağınızı düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. Yediğiniz meyvelerdeki şeker lifle karıştığı sürece vücudunuz bu şekeri çok daha kolay bir şekilde alt edecek. Ayrıca sebze ve meyveleri kabuklarını soymadan tüketerek lif alımınızı da arttırmış olursunuz.

Referanslar

YORUM YAP

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
4 + 4 =
Bu basit matematik problemini çözün ve sonucu girin. Ör: 1+3 için 4 giriniz.