Nasreddin Hoca’nın Fıkralarından Türkçeye Giren Deyimler

Buradasınız

Yaşa 01 Temmuz 2017

nasreddin hoca

Nasreddin Hoca fıkraları, nüktedan ve yaşamın içinden hikayeleri ile nesiller boyu bizimle. Peki bu fıkralardan çıkan ve günlük konuşmalarımız birer parçası haline gelen deyimleri biliyor musunuz? Hadi gelin hem fıkraları hem de dilimize pelesenk olmuş olan deyimleri hatırlayalım.

Parayı Veren Düdüğü Çalar

Anlamı: Parası ödendiği taktirde her şeyin satın alınabileceği anlamına gelir.  

Bir gün Nasreddin Hoca çarşıya giderken mahalledeki çocuklar etrafını sarar. Hepsinin de hocadan bir isteği vardır: Düdük! Hoca çocukların bu masum isteğini önce kabul eder. Çocuklardan yalnızca biri parayı uzatıp “Bana bir düdük alır mısın?” der. Akşam çarşıdan dönen hoca, elinde tek bir düdükle çocukların karşısına çıkar ve düdüğü, parayı veren çocuğa uzatır. “Peki bizim düdüklerimiz nerede?” diye hayıflanan çocuklara ise Hoca’nın cevabı hazırdır: “Parayı veren düdüğü çalar!”

İpe Un Sermek

ipe un sermekAnlamı: İstenilen bir şeyi yapmamak için bahaneler üreterek zorluk çıkarmak.

Genelde ödünç aldığı şeyleri geri vermeyen, verse de kırık dökük halde iade eden komşusu bir gün Nasreddin Hoca’dan ip ödünç ister. Hoca bunun karşılığında eve girip çıkar ve: “İp boşta değil, bizim hanım ipe un sermiş” der. Şaşıran komşusu: “Aman hoca, ne yaptın, ipe un serilir mi hiç?” diye çıkışınca hoca cevap vermekte gecikmez:

“Serilir, neden serilmesin? Vermeye gönül razı olmayınca ipe un da serilir.”

Ye Kürküm Ye

ye kürküm ye

Anlamı: İnsanın kendi özünden çok kılık kıyafetine, dış görünümüne değer verilmesi.

Nasreddin Hoca Akşehir’in ileri gelen beyleri tarafından yemeğe davet edilir. Bu davete günlük kıyafetleriyle giden hocayla kimse ilgilenmez. Buna içerleyen hoca, hemen bulunduğu yeri terk eder ve bir süre sonra en gösterişli kürkünü giyinerek tekrar kapıyı çalar. Hocayı kürküyle karşısında görenler hürmette kusur etmezler ve sofrada baş köşeye oturturlar. Hoca yemeğine başladığında, bir yandan kürkünün kolunu yemeklerin içine batırır, bir yandan da “Ye kürküm, ye” der. Bunu görenler, “Aman Hoca, ne yapıyorsun?” diye sorunca hoca, “Kürksüz adamdan sayılmadık ki. İtibarı o gördü, yemeği de o yesin bari” der.

Yorgan Gitti Kavga Bitti

nasreddin hoca

Anlamı: Anlaşmazlık yaratan şeyin ortadan kalkmasıyla sorunların çözülmesi.

Nasreddin Hoca, soğuk bir kış günü kapısının önünde gürültü işitince meraklanıp sırtında yorganıyla dışarı çıkar. Kapısının önünde birkaç kişinin bağırış çağırış içinde kavga ettiğini görür ve hemen aralarına girer. O sırada içlerinden biri hocanın yorganını kaptığı gibi kaçar. Neye uğradığını şaşıran hoca, kavgayı sonlandırmış bir halde evine dönünce karısı sorar: “Hoca, neymiş o gürültü?” Hoca da “Ne olacak hanım, kavga bizim yorgan yüzündenmiş. Gördün mü bak! Yorgan gitti, kavga bitti!” der.

Dostlar Alışverişte Görsün

dostlar alışverişte görsün

Anlamı: Bir işin laf olsun, gösteriş olsun diye yapılması.

Gün gelir Nasreddin Hoca yumurtacılığa başlar. Fakat çevredekiler, hocanın bu işteki sisteminde bir farklılık sezer. 10 paraya alıp 9 paraya sattığı yumurtalardan ötürü neredeyse iflas edecek olan hocanın bu durumuna dostları dayanamaz: “Hoca, sen ne yapıyorsun? Fazla paraya alıp eksik paraya satıyorsun” Hoca hemen atılır: “Sağ olun, dostlarım sağ olun. Ben ne yaptığımı iyi bilirim, dostlar alışverişte görsün!”

 

YORUM YAP

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
8 + 3 =
Bu basit matematik problemini çözün ve sonucu girin. Ör: 1+3 için 4 giriniz.